O avogado Víctor Salgado recollerá o galardón na Noite Galega das Telecomunicacións 23

Víctor Salgado Seguín, socio director en Pintos & Salgado Abogados, recibirá o 20 de outubro o galardón como Socio de Honra dentro dos Premios Galicia das Telecomunicacións e da Sociedade da Información 2023

Un avogado recoñecido como socio de honra de colectivo profesional de enxeñeiros? Si, así é. Víctor Salgado Seguín recibirá o próximo 20 de outubro no Hotel Finisterre da Coruña un dos galardóns que concede o Colexio Oficial e a Asociación de Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia no marco dos Premios Galicia das Telecomunicacións e da Sociedade da Información 2023.

A institución sáltase así unha tradición para recoñecer a carreira profesional dun xurista que se converteu nunha referencia na normativa relacionada coas TIC. O seu traballo profesional e investigador valeulle a consideración do colectivo de Telecos e el responde á distinción de forma inequívoca: «É unha auténtica honra».

Socio director en Pintos & Salgado Abogados, Víctor Salgado traballou en ámbitos como a salvagarda dous dereitos das empresas non universo dixital ou a defensa dos dereitos dos cidadáns na Rede. Na charla que detallamos a continuación, Víctor Salgado pon en valor o traballo dos enxeñeiros de Telecomunicación e analiza moitas das grandes cuestións desta era.

Pasen e lean…

-Este ano o Colexio e a Asociación romperon unha tradición e déronlle o Premio como Socio de Honra. ¿Que supón para vostede este recoñecemento?

Desde logo é unha verdadeira honra. No momento que me chamaron para comunicarmo, non o terminaba de crer.

En realidade, véxoo como un inicio para dalgunha forma acabar coa falacia da división entre os números e as letras, entre as ciencias e as humanidades. Na miña carreira profesional sempre tentei ter unha patita nos dous mundos. A nivel vocacional, sempre estiven rodeado de tecnoloxía e moi pendente do ámbito científico. No seu momento mesmo pensei en estudar enxeñería de Telecomunicación, aínda que polo devir da vida terminei facendo dereito.

O certo é que despois me puiden vingar [risas] no exercicio profesional e orientar a miña carreira cara aí. Primeiro no ámbito da investigación, pois a Universidade da Coruña deume esa oportunidade. A finais dos 90 falar e investigar sobre Internet ou a tecnoloxía era un estraño, pero na Universidade déronme a confianza para investigar sobre estes temas.

Posteriormente, o meu socio, a quen coñecín nesa contorna universitaria, deume a oportunidade de traballar neste ámbito do dereito tecnolóxico.

A verdade é que síntome moi honrado por este premio. E creo que a sociedade ten que facer un esforzo para crear esa multidisciplinariedade nos perfís profesionais. Temos moitos retos por diante como sociedade para que así sexa.

-Fala desa figura que se deu en bautizar como profesional híbrido, de perfís profesionais cunha bagaxe moi poderosa tanto no campo técnico como o humanístico.

-Si, así é. Para min sempre foi fundamental formarme nos dous mundos. Hoxe todos temos que ser profesionais híbridos, saírnos do noso mundo profesional nativo e empapalo de áreas que a priori nada teñen que ver con iso, pero compleméntanas.

Dificilmente imos poder estar no mundo que vivimos sen unha base tecnolóxica e técnica consolidada. Entender o que é un algoritmo de IA, por exemplo, aínda que sexa minimamente… E á inversa é igual.
Na miña carreira atopeime con grandes profesionais técnicos que teñen unha enorme inquietude por completar o seu perfil cunha bagaxe digamos humanista que enriquece o seu perfil no xurídico, ético…

-O seu é un perfil un tanto singular por canto especializouse nunha área do Dereito, o Tecnolóxico, moi disruptivo pola propia natureza da disciplina. A tecnoloxía evoluciona cunha rapidez fulgurante cando o universo xurídico camiña a unha velocidade distinta. Máis sosegada, chamémola máis reflexiva. Como afronta esta dualidade?

-Por estraño que pareza, é o que me gusta do meu traballo. Encántame manterme actualizado, buscando coñecementos novos… Cada ano temos que darlle unha volta ao que facemos no despacho por eses cambios que desencadea a tecnoloxía. As normativas, por contra, teñen os seus tempos e por moi rápido que queiran ir co seu desenvolvemento, falamos como mínimo de anos ou meses.

No despacho estamos moi concienciados á hora de buscar solucións para todas esas realidades e é verdade que facemos unha interpretación avanzada de algo que sen dúbida se vai a terminar regulando.
O caso da IA é evidente. Europa está a acelerar a normativa que regulará as solucións desenvolvidas con intelixencia artificial pero claro, o mundo xa convive coa IA.

A aprendizaxe constante, según Víctor Salgado

O que temos é que manternos moi ao día en todo o avance tecnolóxico, técnico e científico que se está producindo. Temos que anticiparnos para o efecto que ten todo isto e buscar unha solución para estes problemas.

-Vostede mantén unha convivencia moi estreita cos profesionais tecnolóxicos porque unha parte central do seu traballo apóiase en perfís como os Telecos, por exemplo. Un colectivo profesional central á hora de elaborar as periciais.

-Nós non fariamos nada sen os peritos. Sen ese técnico moi cualificado como un teleco non poderiamos explicarlle á súa señoría a base das nosas argumentacións. Necesitamos do labor dos enxeñeiros de Telecomunicación para que poidan trasladar a través dos seus informes e das súas intervencións en sala conceptos moi complexos e nos que o xuíz normalmente non ten coñecementos avanzados.
Por iso son claves, pola súa capacidade de traducirlle á súa señoría este tipo de conceptos.

-Pola súa experiencia profesional, ocórrenselle exemplos gráficos de como o traballo dun Teleco foi clave nunha pericial xudicial?

-Recordo con moito agarimo un caso no que tivemos que levar a un Teleco como perito para explicarlle ao xuíz como funcionaba un correo electrónico. Ata entón, o mail era pouco menos que un documento notarial.

O traballo do perito foi clave porque nese momento había certo descoñecemento de como se podía operar esa ferramenta. Nós levamos unha pericial para demostrar que o correo electrónico era facilmente manipulable. Ese proceso marcou un antes e despois no respectivo ao valor xurídico probatorio que o correo representaba. Hoxe aínda se lle dá algo de valor, pero moito menos que entón.

-Á vista de todo o que nos contou intúo que un profesional que teña á vez o grao de Telecomunicación e o de Dereito vai converterse nunha sorte de caramelo para o tecido empresarial.

-Totalmente. De feito, coñezo uns cuantos profesionais con ese perfil e o mercado tolea con eles. Ter esa dobre visión neste momento será crítico porque iso pode achegar moitísimo valor a calquera organización

Non podemos esquecer que un proxecto baseado en novas tecnoloxías necesitará si ou si dunha base xurídica moi potente para cumprir con todos eses desafíos normativos que veñen. A futura AESIA, sen ir máis lonxe, estará na Coruña e vai ser a primeira de moitas axencias similares noutros países.

-As consideracións éticas da tecnoloxía están a espertar xa un axitado debate tanto social como xurídico. Supoño que iso marca en parte o seu día a día, É así?

-Efectivamente. Estes días asistimos a un escándalo cunha gran proxección pública polo uso da IA para crear imaxes falsas de menores de idade simulando espidos. Estariamos a falar por tanto dun delito de pornografía infantil. E todo isto creado cunha ferramenta de IA que pode usar un rapaz de 14 anos.

A lei ten que dar unha resposta xa a estas realidades que en ocasións supérannos. Agora mesmo pódese reinterpretar a lei mesmo por vía penal para enfrontar estas realidades, pero hai que ter un moi bo entendemento de todo este proceso para poñerlles coto.

-Este debate que expón vai ser crítico na próxima década. E xa hai voces que sosteñen que serán necesarios controis máis eficaces non só para monitorizar o uso de todas estas solucións e ferramentas tecnolóxicas, senón tamén para certificar o seu axuste a multitude de normativas. Fixar que aí hai un traballo no que os enxeñeiros de Telecomunicación van ter que xogar un papel protagonista. Coincide con este diagnóstico?

-A sociedade moderna non se entendería sen as comunicacións e isto vaise a acelerar nos próximos anos. Cada vez imos ter unha maior interconexión, rapidez na toma de decisións… E iso moitas veces vai tomar un algoritmo. É unha evidencia que os telecos van ter que xogar un papel central para controlar e monitorizar todo isto.

Europa ten que manter ese equilibrio e lograr que todo funcione correctamente, que non haxa discriminacións nin roturas das regras do xogo. Calquera entidade de supervisión vai ter que contar cos enxeñeiros de telecomunicación para que se poida monitorizar e certificar o adecuado uso das tecnoloxías.

Estes días, sen ir máis lonxe, en Estados unidos abríronse dous xuízos, contra Google e Amazon, por abuso de posición dominante. E isto está a pasar por esa filosofía de deixar facer, déuselles demasiada manga ancha ás tecnolóxicas e hoxe xa son moi complicadas de controlar.

En Europa regulamos doutra forma, e aínda que en ocasións esta decisión viuse como algo negativo, o certo é que podemos interpretar a actuación da Unión Europea en sentido positivo porque se logrou conter en certa forma o abuso desa posición dominante que en EE.UU. ocupan algunhas tecnolóxicas.
En todo o relacionado coa protección de datos, por exemplo, expandiuse o modelo europeo.

De feito, a normativa emanada de Bruxelas está a ser un espello para recoñecer determinados dereitos noutros países e continentes, como o dereito ao esquecemento. E noutros ámbitos regulatorios, como a IA, Europa vai marcar o ritmo regulatorio. Así que coincido, os telecos teñen un papel crítico no cambio estrutural ao que vai asistir o mundo.